საშინაო დავალების შესრულებასთან დაკავშირებული სირთულეები IX კლასში და პრობლემის გადაჭრის ალტერნატიული გზები

სსიპ გარდაბნის მუნიციპალიტეტის სოფელ კრწანისის საჯარო სკოლა

2016-17 სასწავლო წელი

პრატიკული კვლევის ანგარიში:

,,საშინაო დავალების შესრულებასთან დაკავშირებული სირთულეები IX კლასში  და

 პრობლემის  გადაჭრის ალტერნატიული გზები“

ავტორი: ნინო ცერცვაძე

სარჩევი

შესავალი----------------------------------------------------------------------------------------------------

საკვლევი პრობლემა -------------------------------------------------------------------------------------3

საკვლევი თემის მნიშვნელობა და აქტუალობა  ----------------------------------------------------- 3

საკვლევი თემის განსაზღვრა--------------------------------------------------------------------------   3

კვლევის მიზანი -----------------------------------------------------------------------------------------  4

პროექტის სამიზნე ჯგუფი------------------------------------------------------------------------------ 4

ლიტერატურის მიმოხილვა -----------------------------------------------------------------------------4

მეთოდოლოგია --------------------------------------------------------------------------------------------

პრობლემის აღწერა ---------------------------------------------------------------------------------------8

საკვლევი კითხვები --------------------------------------------------------------------------------------8

კვლევის გეგმა---------------------------------------------------------------------------------------------9

 მონაცემების შეგროვება --------------------------------------------------------------------------------10

პირველადი მონაცემების შედეგები-------------------------------------------------------------------11

ინტერვენციები --------------------------------------------------------------------------

 ინტერვენციების შეფასება ----------------------------------------------------------------------------12

კვლევის მიგნებები ------------------------------------------------------------------------------------13

 ინტერვენციების განხორციელება-------------------------------------------------------------------14

მეორე თვისებრივი კვლევა----------------------------------------------------------------------------16

ცვლილებების შედარება-------------------------------------------------------------------------------17

დასკვნა --------------------------------------------------------------------------------------------------17

რეკომენდაციები ---------------------------------------------------------------------------------------18

თვითკრიტიკა (კვლევის ნაკლოვანებები) ----------------------------------------------------------19

გამოყენებული ლიტერატურა------------------------------------------------------------------------20

დანართები ---------------------------------------------------------------------------------

დანართი 1 ----------------------------------------------------------------------------------------------22

დანართი 2 ----------------------------------------------------------------------------------------------23

დანართი 3 ---------------------------------------------------------------------------------------------24

დანართი 4 ---------------------------------------------------------------------------------------------25

საკვლევი პრობლემა

მე-9 კლასში  საშინაო დავალების შესრულებასთან დაკავშირებული სირთულეები და პრობლემის გადაჭრის ალტერნატიული გზები.

საკვლევი თემის მნიშვნელობა და აქტუალობა

მსოფლიოს თითქმის ყველა ქვეყნის სასწავლო სისტემაში საშინაო დავალება სწავლების ერთ–ერთი შემადგენელი ნაწილია. ამ მხრივ არც საქართველოა გამონაკლისი. იგი იმდენად მნიშვნელოვანია სწავლების პროცესში, რომ ეროვნული სასწავლო გეგმის მიხედვით, თანაბარი წილი აქვს საკლასო და შემაჯამებელ დავალებებთან ერთად და შეფასების სისტემის ერთ-ერთი ძირითადი კომპონენტია.  მოსწავლეთათვის საშინაო დავალების სწორად შერჩევა სწავლა-სწავლების პროცესის გაუმჯობესების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ბერკეტია.  საშინაო დავალების შერჩევისა და შეფასების დროს  სწორ მიდგომებს დიდი მნიშვნელობა აქვს  მოსწავლეთა აკადემიური მოსწრების ამაღლებისა და სწავლა-სწავლების პროცესის სრულყოფისათვის, ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მასწავლებლებსა და მოსწავლეებს კარგად ესმოდეთ საშინაო დავალების  მიზანი და მნიშვნელობა.

წინამდებარე ნაშრომი წარმოადგენს სსიპ გარდაბნის მუნიციპალიტეტის სოფელ კრწანისის  საჯარო სკოლაში განხორცილებული პრაქტიკული კვლევის ანგარიშს, რომელიც განხორციელდა  საბაზო საფეხურზე, კერძოდ მე-9 კლასში. მასში განხილულია საშინაო დავალების შესრულებასთან დაკავშირებული სირთულეების მიზეზები და ამ პრობლემების გადასაჭრელად დაგეგმილი და განხორციელებული ცვლილებები.

კვლევის წარმატებით განხორციელების შემთხვევაში გამოიკვეთება საშინაო დავალების შესრულებასთან დაკავშირებული სირთულეების მიზეზები, შემუშავდება რეკომენდაციები მასწავლებლებისთვის აღნიშნული პრობლემის დასაძლევად, რაც ხელს შეუწყობს მოსწავლეთა მოტივაციის გაზრდასა  და აკადემიური მოსწრების ამაღლებას, საშინაო დავალებასთან დაკავშირებული ერთიანი მიდგომების შემუშავებას და სკოლაში  თანამშრომლობითი კულტურის გაღრმავებას.

საკვლევი თემის განსაზღვრა/შერჩევა

 როგორც სკოლის დირექტორს ხშირად მომმართავდნენ მასწავლებლები, რომ პრობლემები ჰქონდათ მე-9 კლასთან დაკავშირებით, ნაწილს უჭირდა კლასის მართვა, პედაგოგთა უმრავლესობა კი აღნიშნავდა, რომ მიუხედავად ძლიერი ბირთვისა, მოსწავლეთა დიდი ნაწილი არ იყენებდა საკუთარ შესაძლებლობებს, აქტიურად არ ერთვებოდნენ საგაკვეთილო პროცესში და არ ასრულებდნენ საშინაო დავალებებს.

პრობლემის გადაჭრისა და პედაგოგიური გამოცდილების გაზიარების მიზნით დავნიშნეთ მე-9 კლასში შემსვლელ მასწავლებელთა სამუშაო შეხვედრა.  შეხვედრის დროს გამოიკვეთა, რომ პრობლემის მთავარი მიზეზი იყო დაუგეგმავი/არასრულყოფილად დაგეგმილი  გაკვეთილი. შევიმუშავეთ რამდენიმე კრიტერიუმი, რასაც აუცილებლად  გავითვალისწინებდით გაკვეთილის დაგეგმვა-ჩატარების დროს, ერთიანი მიდგომების ჩამოსაყალიბებლად.

სხვა მიდგომებთან ერთად პრობლემის გადაჭრის ერთ-ერთ გზად დავსახეთ, ყოველ გაკვეთილზე საშინაო დავალების შემოწმება.

აღნიშნულ შეხვედრაში ვმონაწილეობდი ორი სტატუსით, როგორც სკოლის დირექტორი და როგორც მე-9 კლასის ისტორიის მასწავლებელი.

შემუშავებული რეკომენდაციებით საგაკვეთილო პროცესის წარმართვა და მასზე დაკვირვება დავიწყე 15 იანვრიდან, მეორე სემესტრის დადგომისთანავე. საშინაო დავალების რეგულარულად შემოწმებამ შედეგი მალევე გამოიღო, მოსწავლეთა დიდმა ნაწილმა დაიწყო საშინაო დავალების შესრულება, მაგრამ დაკვირვებამ მიჩვენა, რომ მათი უმრავლესობა უხარისხოდ/ზერელედ/მოვალეობის მოხდის მიზნით ასრულებდა დავალებას, ან სხვისგან იწერდა. გადავწყვიტე უფრო ღრმად შემესწავლა არსებული პრობლემა, გამომეკვლია მე-9 კლასში  საშინაო დავალების შესრულებასთან დაკავშირებული სირთულეების მიზეზები და მომეძებნა პრობლემების გადაჭრის ალტერნატიული გზები. ჩამოვაყალიბე პრობლემა და  მიზანი, დავსახე ამოცანები, გავეცანი ლიტერატურას და შევადგინე სამოქმედო  გეგმა.

კვლევის მიზანი

მე-9 კლასში  საშინაო დავალების შესრულებასთან დაკავშირებული სირთულეების მთავარი მიზეზების დადგენა და პრობლემის გადაჭრის ალტერნატიული გზების მოძებნა.

სამიზნე ჯგუფი

 სსიპ გარდაბნის მუნიციპალიტეტის სოფელ კრწანისის საჯარო სკოლის მე-9 კლასის მოსწავლეები.

ლიტერატურის მიმოხილვა

     მსოფლიოს თითქმის ყველა ქვეყნის სასწავლო სისტემაში საშინაო დავალება სწავლების ერთ–ერთი შემადგენელი ნაწილია. ამ მხრივ არც საქართველოა გამონაკლისი. არაერთი კვლევა ჩატარებულა და ლიტერატურა შექმნილა იმის შესახებ, თუ რა სარგებლობასთან/სირთულეებთან არის მოსწავლისათვის საშინაო დავალების მიცემა დაკავშირებული და ზოგადად, რატომ უნდა მივცეთ მოსწავლეებს საშინაო დავალება.

     საშინაო დავალება მოსწავლესა და მასწავლებელს საშუალებას აძლევს, უფრო ახლოს იყვნენ ერთმანეთთან. იგი ასევე აახლოებს ოჯახის წევრებს ერთმანეთთან, მშობელს ეძლევა საშუალება უფრო მეტად ჩართული იყოს ბავშვის განვითარებაში. საშინაო დავალების შესრულების დროს მოსწავლეს ეძლევა საშუალება გამოცდილება მიიღოს და სკოლაში უფრო წარმატებული გახდეს. საშინაო დავალების შესრულება ასევე საუკეთესო გზაა პასუხისმგებლობის გრძნობის განვითარებისთვის, ხოლო მშობელს აძლევს საშუალებას აკონტროლოს შვილის განათლება და საჭიროების შემთხვევაში დაეხმაროს მას. თუმცა ამ ყველაფრის დადებითობა სწორად შერჩეულ საშინაო დავალებაზეა დამოკიდებული.

               არის თუ არა საშინაო დავალება ეფექტიანი? ამ კითხვაზე ერთმნიშვნელოვნად დადებითი ან უარყოფითი პასუხი არ არსებობს.

საშინაო დავალება სწავლა-სწავლების ნაწილია, იქნება ეს წერილობით შესასრულებელი თუ ზეპირად სასწავლი. თუ მოს­წავ­ლე ჩარ­თუ­ლია სწავ­ლის პრო­ცეს­ში, ის მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვან ძა­ლის­ხ­მე­ვას იჩენს და­ვა­ლე­ბის შეს­რუ­ლე­ბი­სას, ზრუ­ნავს შეს­რუ­ლე­ბუ­ლი დავა­ლე­ბის ხა­რის­ხ­ზე. შეს­რუ­ლე­ბულ სა­მუ­შა­ოს მის­თ­ვის დი­დი ღი­რე­ბუ­ლე­ბა აქვს (Newmann, 1986). ასე­თი მოს­წავ­ლე­ე­ბი გა­მო­ხა­ტა­ვენ უფ­რო მე­ტი ცოდ­ნის შე­ძე­ნის სურ­ვილს და პო­ზი­ტი­ურ და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბას სკო­ლი­სა და სწავ­ლის მი­მართ.
გარკვეული თემის ან ნაწარმოების შესწავლა გულისხმობს გააზრებასა და უნარების განვითარებას. ახალი უნარის უკეთ გასააზრებლად საჭიროა, სწორად განაწილდეს მოსწავლეთა დრო. როგორც წესი, დამახსოვრება-გააზრება და განმტკიცება გარკვეული ხნის განმავლობაში მიმდინარე მიზანმიმართულ პრაქტიკასაც უკავშირდება. ამ დროს სავარჯიშოების/დავალებების მეშვეობით საჭიროა ცოდნის განმტკიცება როგორც კლასში, ისე სახლში, სწორედ ამიტომ ვაძლევთ მოსწავლეებს საშინაო დავალებას, რომლის საჭიროებაც გაკვეთილზე იკვეთება. პრაქტიკული სამუშაოს შესრულების დროს მოსწავლეები ათვისებულ მასალას უკეთ იაზრებენ.

საშინაო დავალების არსი მდგომარეობს შემდეგში: მოსწავლეები განიმტკიცებენ გაკვეთილზე შეძენილ ცოდნას, ეჩვევიან დამოუკიდებელ მუშაობას,  საშინაო დავალება მშობლებს აძლევს შესაძლებლობას, თვალ-ყური ადევნონ შვილის სასკოლო საქმიანობას. საშინაო დავალება მოსწავლეებს უვითარებს პასუხისმგებლობის გრძნობას და არაპირდაპირ ასწავლის დროის მენეჯმენტს, რაც ასე მნიშვნელოვანია თანამედროვე სამყაროში.

მეცნიერების აზრით, მოსწავლეებისთვის მიცემული საშინაო დავალება კლასების შესაბამისად და გონივრულად უნდა იყოს შერჩეული, რათა მოსწავლეს დარჩეს საკმარისი დრო თანატოლებთან თამაშისა და მშობლებთან ურთიერთობისთვის. ფსიქოლოგების აზრით,  ბავშვებისთვის თამაში არ არის მხოლოდ გართობა, არამედ ეხმარება მათ, პრაქტიკაში შეიმეცნონ სამყარო.

თანამედროვე კვლევებმა დაადასტურა ემოციური ინტელექტის მნიშვნელობა ბავშვებში. რაც გულისხმობს, გააცნობიერო შენი და სხვების ემოციები, სწორედ ამაზეა დამოკიდებული შემდეგი წარმატება. თუ მოსწავლე სულ წიგნებშია ჩაფლული, მას აღარ რჩება დრო გააცნობიეროს თავისი და სხვების ემოციები, რაც ხელს უშლის მის განვითარებას.

ზო­გი­ერთ ქვე­ყა­ნა­ში სა­ში­ნაო და­ვა­ლე­ბებს იმ მოს­წავ­ლე­ებს აძ­ლე­ვენ, რომ­ლე­ბიც ამას ყვე­ლაზე მე­ტად სა­ჭი­რო­ე­ბენ. სხვა ქვეყ­ნებ­ში ბავ­შ­ვებს სა­ში­ნაო და­ვა­ლე­ბა და­მა­ტე­ბი­თი ვარ­ჯი­ში­სათ­ვის ეძ­ლე­ვათ. ამის გა­მო, კვლე­ვე­ბი სა­ში­ნაო და­ვა­ლე­ბის ეფექ­ტუ­რო­ბის შე­სა­ხებ შე­რე­ულ შე­დე­გებს გვაწ­ვ­დის (Cooper, Robinson & Patall, 2006; Trautwein, 2007).

საინტერესოა, როგორი მიდგომაა საშინაო დავალებისადმი სხვადასხვა ქვეყანაში. ამერიკის საგანმანათლებლო ასოციაციის ექპერტებს მიაჩნიათ, რომ მოსწავლე პირველ კლასში მეცადინეობას უნდა უთმობდეს 10 წუთს. II კლასში – 20 წთ; III-IV – 30 წთ; V-VI – 1 საათს; VII კლასში და ზემოთ- 2 საათი.

ინგლისში ეროვნული სასწავლო გეგმით არის განსაზღვრული საშინაო დავალებისთვის რეკომენდებული საათები. უელსში თვლიან, რომ საშინაო დავალების მოცულობა ეროვნული პოლიტიკით რეგულირებული კი არ უნდა იყოს, არამედ უნდა შემუშავდეს თითოეული სკოლის მიერ. საფრანგეთში მიმდინარე წლამდე დამკვიდრებული იყო კვირაში 4-დღიანი სასწავლო კვირა (8:30-დან 16:30-მდე). ახალი საგანმანათლებლო სტრატეგიის მიხედვით, იგეგემება 5-დღიან სწავლაზე გადასვლა და საშინაო დავალების გაუქმება. ამ გადაწყვეტილების მიზეზად ხელისუფლება მოსწავლეების უთანასწორო მდგომარეობას ასახელებს. იმ ბავშვებისთვის, რომელთაც სახლში სამუშაო პირობები ან მშობლის დახმარება არ აქვთ, საშინაო დავალება არა ცოდნის გაღრმავების, არამედ აკადემიური რეგრესის წყარო ხდება. ამდენად, საფრანგეთში, ახალი გადაწყვეტილების მიხედვით, დავალებებს მოსწავლეები სკოლაშივე, აკადემიური საათების დასრულების შემდეგ, დამხმარე გაკვეთილებზე შეასრულებენ.

ბევრ ქვეყანაში დაწყებით კლასებში საშინაო დავალებას არ აძლევენ. კვლევის შედეგები გვიჩვენებს, რომ უმცროსკლასელი მოსწავლეები დავალებისგან ვერ იღებენ სარგებელს (კუპერი, 2001). ამ გავრცელებული მიდგომისაგან განსხვავებით, გერმანიაში პირველივე დღიდან აქვთ ბავშვებს საშინაო დავალება შესასრულებელი. თუმცა აქვე ისიც უნდა აღვნიშნოთ, რომ მიმდინარე წელს რამდენიმე სკოლამ გერმანიაში საშინაო დავალება აკრძალა. იაპონიაში აკადემიური სწავლება დღეში 6 საათს გრძელდება, საზაფხულო არდადეგები 6-კვირიანია, ხოლო ზამთრის არდადეგები – 2-კვირიანი. იაპონელ მოსწავლეებს დავალება ყოველდღიურად აქვთ შესასრულებელი, არდადეგების პერიოდის ჩათვლით. აშშ-ში საშინაო დავალება მხოლოდ 1950-იან წლებში გახდა სავალდებულო. მისი შემოღება ცივ ომს უკავშირდება. სკოლის მოსწავლეების მიმართ მოლოდინები გაიზარდა და ქვეყანამ მიზნად დაისახა რუსული სკოლების აკადემიური მიღწევებისთვის გადაეჭარბებინა. საშინაო დავალების სავალდებულო ხასიათი დღემდე შენარჩუნებულია. 2007 წლის კვლევამ გამოავლინა, რომ საშინაო დავალების მოცულობა იზრდება და ამჟამად მისი შესრულება, საშუალოდ, დღეში სამ საათზე მეტ დროს მოითხოვს.

კვლევებით დადგენილია, რომ საშინაო დავალებების შესრულება ყველაზე შედეგიანია უფროსკლასელებისთვის, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ამას კვირში 5-10 საათს უთმობენ. იმავეს თქმა შეიძლება საბაზისო საფეხურის მოსწავლეებზეც. ნაკლებად შედეგიანია ის უმცროსკლასელთათვის (აქ ყურადღება უნდა მიექცეს დავალების მოცულობას, შინაარსობრივ სირთულეს და ა.შ.). მაგრამ, როდესაც საშინაო დავალება ესადაგება მოსწავლის შესაძლებლობებს და ოჯახიც პასუხისმგებლობით ეკიდება ამას, ამ დროს ხდება ისეთი მნიშვნელოვანი უნარების განვითარება, როგორიცაა მიზანმიმართულობა და ორგანიზებულობა. მაგრამ ისიც უნდა ითქვას, რომ ეს უნარები ვითარდება მხოლოდ მაშინ, თუ უფროსები ასრულებენ გეზის მიმცემის, დამხმარის და არა დავალების „შემსრულებლის” როლს.

ასე რომ, სიღ­რ­მი­სე­უ­ლი სწავ­ლი­სა და მოს­წავ­ლე­თა პროგ­რე­სის შე­ფა­სე­ბის მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვან კომ­პო­ნენტს სა­ში­ნაო და­ვა­ლე­ბა წარ­მო­ად­გენს. არის თუ არა სა­ში­ნაო და­ვა­ლე­ბა ეფექ­ტი­ა­ნი? ამ კითხ­ვა­ზე ერ­თ­მ­ნიშ­ვ­ნე­ლოვ­ნად და­დე­ბი­თი ან უარ­ყო­ფი­თი პა­სუ­ხი არ არ­სე­ბობს.

მკვლევ­რე­ბის აზ­რით, სა­ში­ნაო და­ვა­ლე­ბის ეფექ­ტუ­რო­ბა და­მო­კი­დე­ბუ­ლია მოს­წავ­ლე­ე­ბის ასაკ­ზე. კარ­გად არის ცნო­ბი­ლი, რომ ასა­კის მა­ტე­ბას­თან ერ­თად იზ­რ­დე­ბა მოს­წავ­ლის ყუ­რადღე­ბის კონ­ცენ­ტ­რა­ცი­ი­სა და და­მო­უ­კი­დებ­ლად სწავ­ლის უნა­რი. სა­ში­ნაო და­ვა­ლე­ბის ეფექ­ტუ­რო­ბა მოს­წავ­ლე­თა ასაკ­თან ერ­თად მა­ტუ­ლობს. TIMSS-ის მი­ხედ­ვით, მას­წავ­ლებ­ლე­ბი მოს­წავ­ლე­თა შე­ფა­სე­ბას დრო­ის საკ­მა­ოდ დიდ ნა­წილს უთ­მო­ბენ. შე­ფა­სე­ბის სიხ­ში­რე და სწავ­ლე­ბი­ს ფორ­მა­ტი სას­კო­ლო პე­და­გო­გი­კის მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვან ინ­დი­კა­ტო­რებს წარ­მო­ად­გენს.

რა ხდება ჩვენთან, საქართველოში? რა დამოკიდებულება აქვთ მასწავლებლებს, მშობლებს, მოსწავლეებს საშინაო დავალების შესრულებასთან? რა უარყოფით შედეგებს ვიღებთ არასწორად შერჩეული საშინაო დავალების შედეგად?

ზოგი მასწავლებელი  სახლში შესასრულებლად უამრავ საკითხს აძლევს მოსწავლეებს და არ ითვალისწინებს სირთულესა და ოდენობას, მთავარია, ,,სრულყო’’ მასალა. თუმცა ისიც გასათვალისწინებელია, რომ მოსწავლეს მხოლოდ ერთ საგანში არ აქვს საშინაო დავალება შესასრულებელი და ასე შეიძლება 5 მასწავლებელი მოიქცეს. რა დააშავა ბავშვმა ? ასეთ შემთხვევაში, თუ მოსწავლე ვერ ასწრებს დავალების შესრულებას, უპასუხისმგებლობასა და სიზარმაცეში რომ არ ჩაეთვალოს, იძულებულია, მეორე დღეს გადაიწეროს სხვა მოსწავლისგან ან საერთოდაც არ დაესწროს იმ გაკვეთილს. სამაგიეროდ, ის შედეგი, რომელიც მასწავლებელს ჰქონდა გათვლილი, მიუღწეველი რჩება. გარდა ამისა, ეს იწვევს მოსწავლეთა გაღიზიანებას, გულის აცრუებას სწავლაზე, მოტივაციის დაქვეითებას, მოსწავლეები ამ დროს ფიქრობენ, რომ მთავარია შესრულება და არა შესრულებული სამუშაოს ხარისხი.

ხშირად მოსწავლეები იმასაც ჩივიან, რომ მასწავლებელმა საშინაო დავალება მისცა, ბევრი შრომისა და წვალების შემდეგ, როგორც იქნა, შეასრულეს, მაგრამ მასწავლებელმა აღარ შეამოწმა. რა თქმა უნდა, ამ ფორმას უარყოფითი შედეგი მოჰყვება, რადგან, დავალებას, რომელიც გასწორდა, ბევრად უფრო დადებითი გავლენა აქვს მოსწავლის მოსწრებაზე. ამიტომ თითოეულმა მასწავლებელმა უნდა გაითვალისწინოს, რომ მოცულობა იყოს მცირე და ის გასწორდეს, ვიდრე იყოს დიდი და არ გასწორდეს. მნიშვნელოვანია ასევე ისიც, რომ მასწავლებელმა მისცეს უკუკავშირი შესრულებულ საშინაო დავალებაზე, აუცილებელი არ არის ნიშანი დაუწეროს, აუხსნას რა შეასრულა და რა ვერ შეასრულა კარგად, ან დაუწეროს კომენტარი. ყოველდღიურად გასწორებული დავალება ამაღლებს მოტივაციასა და ეფექტიანობას. ისიც მისაღებია, რომ საშინაო დავალება იყოს ინდივიდუალური, შესაძლებლობებიდან გამომდინარე, ზუსტი და მკაფიო ინსტრუქციით.

რა უნდა გააკეთოს მასწავლებელმა საშინაო დავალების ეფექტურობისთვის?  გაითვალისწინოს რაოდენობა, წინასწარ განსაზღვროს და დაგეგმოს დავალება ისე, რომ მოსწავლის პოტენციალი მაქსიმალურად აამუშაოს, რათა მიაღწიოს შედეგს და უფრო მეტიც, სიამოვნებით იმუშაოს მოსწავლემ. არ არის აუცილებელი ყოველდღე საშინაო დავალების მიცემა. სახლში დავალება მხოლოდ მაშინ მივცეთ, როდესაც დარწმუნებული ვართ, შემდეგ გაკვეთილზე ამ დავალების შემოწმებას მოვახერხებთ.   როჯერსის მოლოდინის თეორიის მიხედვით, მასწავლებლების მოლოდინი გავლენას ახდენს მოსწავლეების მუშაობის ხარისხზე, სწავლის მოტივაციასა და მათ განწყობაზე წარმატებისა და მარცხის მიმართ. ისინი მასწავლებელთა მოლოდინის მიხედვით იქცევიან. მოსწავლეები სამუშაოს ასრულებენ მასწავლებლის მოლოდინის შესაბამისად. ნუ განსჯით მოსწავლეებს მათ მიერ შესრულებული სამუშაოსთვის, რადგან ამით გამოხატავთ თქვენს მოლოდინს (მაღალი, დაბალი). ეცადეთ, გაამხნევოთ თქვენი მოსწავლეები და მისცეთ სტიმული, საუკეთესო კუთხით წარმოადგინონ თავიანთი ნიჭი და უნარი საშინაო დავალების შესრულებისას.

ყოველ ახალ დავალებას მოსწავლე ახალ ნიშნულამდე უნდა აჰყავდეს, უნდა ზრდიდეს მისი ცნობისმოყვარეობის სურვილს. შესრულებული დავალების ხარისხი გაცილებით მაღალი იქნება, თუ მოსწავლეებს აქტიურად ჩავრთავთ დავალების შერჩევის, ორგანიზებისა და შეფასების პროცესში.   ან დავალების შემოწმებისას ჩავატაროთ კვლევა, რა გაუჭირდათ, რამდენ მოსწავლეს, რა კარგად შეასრულეს, რამდენმა მოსწავლემ, რა ვერ შეასრულეს, რამდენმა მოსწავლემ. ეს კი უფრო ნათლად დაგვანახებს, მივაღწიეთ თუ არა მიზანს. ან რას შევცვლიდი გასაუმჯობესებლად.

საშინაო დავალების შესრულება მოსწავლეს ჩვევაში უნდა გადაეზარდოს. თუმცა დიდ შრომასა და ძალისხმევას მოითხოვს. ამიტომ აუცილებელია მისი გარეგანი და შინაგანი მოტივაციის შექმნა, როგორებიცაა: ცნობისმოყვარეობა, თვითრწმენა, დამოკიდებულება, მოთხოვნილებები, თვითრეალიზაციის მოთხოვნილება.

ჯილდო, შექება, რომელიც კონკრეტული დავალებისათვის დაიმსახურა, არ უნდა იყოს ზოგადი, მაგ. ყოჩაღ, კარგი გოგონა ხარ და ა.შ., არამედ შენ ეს დავალება ზუსტად იმ ხერხით დამიწერე, რომელსაც მე გთხოვდით. ეს პერსონაჟი ზუსტად დააკავშირე მის პროტოტიპთან. შეიძლება ასევე რეიტინგული ცხრილის გაკვრა თვალსაჩინო ადგილზე. ეს გრძელვადიანი სამუშაოა. შედეგს მაშინვე ვერ დავინახავთ, მაგრამ არც უშედეგოდ ჩაივლის. ყველა ბავშვს შესაძლებლობები, განვითარებისა და შესასრულებელი სამუშაოს ტემპი სხვადასხვა აქვს. ამიტომ უნდა გავითვალისწინოთ მათი ძლიერი და სუსტი მხარეები. სწორად შერჩეული დავალება კი ხელს შეუწყობს ბავშვის მრავალმხრივ განვითარებას. ნაკლები იქნება იძულება, ხალისი კი – მეტი. მათ უნდა დარჩეთ თავისუფალი დრო თამაშისთვის, მშობლებთან და თანატოლებთან ურთიერთობისთვის.

მასწავლებელს დიდი ზეგავლენა აქვს ამა თუ იმ უნარ-ჩვევის ჩამოყალიბებაზე. თუ მასწავლებელი მოსწავლეს შთააგონებს, რომ ის არის შრომისმოყვარე, ინტერესიანი და მოტივირებულია, ის შეიძლება მართლაც ასეთი გახდეს. ეს შანსი რომ ხელიდან არ გაუშვათ, ეცადეთ, შინ შესასრულებლად შეურჩიოთ ისეთი დავალებები, რომლებსაც ისინი დაძლევენ.

შექება განაპირობებს წარმატებას, აძლიერებეს მოსწავლის თვითშეფასების უნარს, უნერგავს რწმენას და ზრდის მის კომპეტენციას. ნუ დაუწუნებთ ნამუშევარს, უთხარით, რომ თქვენ გჯერათ მისი შესაძლებლობების და მომავალში ის აუცილებლად მიაღწევს წარმატებას.

შემოწმება ეხმარება მოსწავლეებს სწავლაში, მისი მეშვეობით ისინი აცნობიერებენ, რა იციან, რას მიაღწიეს და რა უნდა გააუმჯობესონ. სწავლა კეთებისა და უკუკავშირის პროცესში მიმდინარეობს.

და­ბო­ლოს, სა­ერ­თა­შო­რი­სო სა­გან­მა­ნათ­ლებ­ლო კვლე­ვის შე­დე­გე­ბის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით შე­საძ­ლე­ბე­ლია ისე­თი აქ­ტი­ვო­ბე­ბის და­გეგ­მ­ვა, რომ­ლე­ბიც უპა­სუ­ხებს კვლე­ვით გა­მოვ­ლე­ნილ რე­ა­ლურ სა­ჭი­რო­ე­ბებ­სა და პრობ­ლე­მებს, უზ­რუნ­ველ­ყოფს საგნის სწავ­ლე­ბის სრულ­ყო­ფას სას­კო­ლო გა­ნათ­ლე­ბის ყვე­ლა სა­ფე­ხურ­ზე. დავალებების მიცემა გაკვეთილის ყველაზე რთული ნაწილია არა მარტო იმიტომ, რომ მოსწავლეებს დავალებები არ უყვართ. პრობლემები რომ თავიდან ავიცილოთ, საჭიროა ისეთი დავალებების მიცემა, რომლის მსგავსიც კლასში მათ უკვე შეასრულეს.

მასწავლებელმა უნდა დაარწმუნოს მოსწავლეები, რომ საშინაო დავალება აუცილებელი და მნიშვნელოვანია მათთვის და ის მხოლოდ თავისუფალი დროის შესავსებად არ არის მოგონილი. მასწავლებელმა ბავშვს ისეთი საშინაო დავალება უნდა მისცეს, რომ მას ერთი სული ჰქონდეს, მივიდეს სახლში, ისადილოს და დავალება შეასრულოს. ეს კი იმ შემთხვევაში იქნება შესაძლებელი, თუ მასწავლებელი მისცემს საინტერესოდ ფორმულირებულ დავალებას, რომელიც განწყობას შეუქმნის, მოიძიოს ახალი და ორიგინალური ინფორმაცია, და გამოთქვას საკუთარი აზრი. მასწავლებელმა მოსწავლეს ინტრიგა უნდა დაუტოვოს, რათა მან თვითონ დაიწყოს ძებნა. სკოლაში შეიძლება ეს პატარა დოზით გაკეთდეს, მოსწავლეს ის დავალება დაამახსოვრდება უფრო კარგად და იოლად, რომელზეც თვითონ იპოვის პასუხს.

განხილული საკითხებიდან გამომდინარე, მასწავლებელს დიდი დაფიქრება მართებს საშინაო დავალების სწორად შერჩევისას, რათა ეს პროცესი დასჯად არ იქცეს,  იყოს ნაყოფიერი, ხელი შეუწყოს მოსწავლის აკადემიური შედეგების გაუმჯობესაბას და  სწავლა-სწავლების პროცესის სრულყოფას.

პრობლემის აღწერა

      პრაქტიკული კვლევა ჩავატარე სსიპ გარდაბნის მუნიციპალიტეტის სოფელ კრწანისის  საჯარო სკოლის მე-9  კლასში. კლასში  სწავლობს 33  მოსწავლე.  მართალია,  კლასი მრავალრიცხოვანია , მაგრამ კლასში არის საკმაოდ ძლიერი, მოაზროვნე  ბირთვი, მაღალი აკადემიური მოსწრებით. მოსწავლეთა უმრავლესობას ისტორიაში აქვს საშუალო და საშუალოზე მაღალი მოსწრება. ეს საშუალებას მაძლევს კლასში ვიმუშაო მრავალფეროვანი და სახალისო აქტივობებით, მივცე მრავალფეროვანი, მაღალ სააზროვნო უნარებზე გათვლილი, მოსწავლეთა ინტერესებსა და შესაძლებლობებზე მორგებული საშინაო დავალება.

პრობლემის ზუსტად განსაზღვრისათვის ჩამოვაყალიბე 

კვლევის მთავარი კითხვა:

 რა არის მე-9 კლასში  საშინაო დავალების შესრულებასთან დაკავშირებული სირთულეების მთავარი მიზეზები და როგორ დავძლიოთ  აღნიშნული პრობლემა?

კვლევის ამოცანის შესრულებაში დამეხმარება შემდეგი საკვლევი ქვეკითხვები

რა ღირებულება აქვს მოსწავლეებისთვის საშინაო დავალებას?

·         რა სიხშირით ასრულებენ  საშინაო დავალებას?

(ყოველ გაკვეთილზე/ხშირად/იშვიათად/არასდროს)

·         რა მიზნით  ასრულებენ მოსწავლეები საშინაო დავალებას?

(ცოდნის განსამტკიცებლად/საინტერესო და სახალისოა/ნიშნის გამო/სხვა

·          რატომ არ ასრულებენ მოსწავლეები  საშინაო დავალებას?

 (არ არის საინტერესო და სახალისო/ბევრია/რთულია  და გაუგება/ტყუილი დროის კარგვაა)

რა ღირებულება აქვს  საშინაო დავალებას  მასწავლებლებისთვის?

·         რა მიზნით აძლევენ მასწავლებლები მოსწავლეებს საშინაო დავალებას?

·         არის თუ არა მიცემული დავალება სასწავლო მიზნის შესაბამისი (შედეგზე ორიენტირებული) ?

·         რა ტიპის დავალებებს აძლევენ მოსწავლეებს ყველაზე ხშირად მასწავლებლები?

·         ითვალისწინებენ თუ არა დავალების მიცემის დროს მოსწავლეთა ინტერესებსა და შესაძლებლობებს/დიფერენცირება?

·         სთავაზობენ  თუ არა მოსწავლეებს მრავალფეროვან დავალებებს და  არჩევანის თავისუფლებას?

·         ამოწმებენ  და განიხილავენ ყოველ მიცემულ დავალებას ?

აძლევენ მოსწავლეებს კონსტრუქციულ უკუკავშირს (ძლიერი მხარე, სუსტი მხარე, რეკომენდაცია პრობლემის დასაძლევად)?

რა ღირებულება აქვს  საშინაო დავალებას  მშობლისთვის?

·         არიან თუ არა მშობლები ზუსტად ინფორმირებული მოსწავლეთა შეფასებაში  საშინაო დავალების მნიშვნელოვანი წილის შესახებ?

·         აკონტროლებენ თუ არა თავიანთი შვილის მიერ საშინაო დავალების შესრულების სისტემატურობას/ხარისხს?

·          რა მიაჩნიათ მათ პრობლემის მთავარ მიზეზად და გადაჭრის გზად?

·         აქვს  თუ არა  მოსწავლეს საშინაო დავალების შესრულებისათვის ყველა პირობა (სასწავლო ნივთები, კომპიუტერი და ინტერნეტი, სამუშაო ოთახი/კუთხე, დრო...)?

აღნიშნულ კითხვებზე პასუხის გასაცემად შევიმუშავე კვლევის გეგმა

კვლევის გეგმა

	შესასრულებელი სამუშაო	ვადები (თვე)2017წელი
		II	III	IV	V
1	სამეცნიერო ლიტერატურის მიმოხილვა	X
2	საკვლევი კითხვების ჩამოყალიბება  ჯგუფებისათვის(მოსწავლეები/მშობლები)	X
3	საკვლევი კითხვარების შედგენა ინტერვიუსთვის(ფოკუსჯგუფი)	X
4	ინტერვიუ კლასის დამრიგებელთან	X
5	ანკეტირება მასწავლებლებთან/მოსწავლეებთან /მშობლებთან პრობლემის იდენტიფიცირებისათვის	X
6	კვლევის გეგმის შედგენა		X
7	მონაცემების შეგროვება		X
8	ინტერვენციების განხორციელება		X	X
9	კვლევის შედეგების ანალიზი				X
10	საბოლოო ანგარიშის მომზადება				X

კვლევის მეთოდები

კვლევის სანდოობის გაზრდის  მიზნით მონაცემების შეგროვების მეთოდად გამოვიყენე:

Ø  ჩაღრმავებული ინტერვიუ,

Ø  ფოკუს -ჯგუფი,

Ø  კითხვარები

Ø   მონაცემთა ანალიზი (დაკვირვების შედეგები)

Ø  ფოკუსირებული დაკვირვება გაკვეთილზე

კვლევის პირველ ეტაპზე შემუშავებული ანკეტებით ჩავატარე კვლევა. ცდის პირები იყვნენ 15 წლის მოზარდები( იგივე მე-9 კლასის მოსწავლეები), რომლებიც კვლევის  პერიოდში  ავსებდნენ კითხვარებს ანონიმურობის სრული დაცვით, თავისუფალ რეჟიმში, შეუზღუდავად.  მხოლოდ ავუხსენი, თუ როგორ უნდა შეევსოთ ანკეტები. საკვლევი პრობლემის აქტუალობისა და  აღნიშნული პრობლემის გამომწვევი მიზეზების დასადგენად გავატარე შემდეგი ღონისძიებები: ანკეტური გამოკითხვა მოსწავლეებთან და მათ  მშობლებთან,  ფოკუს-ჯგუფი მე-9 კლასში შემსვლელ მასწავლებლებთან და ჩაღრმავებული ინტერვიუ კლასის დამრიგებელთან. კვლევის ეს ეტაპი ჩატარდა 2017 წლის თებერვალში. ამავე პერიოდში შევუთანხმდი კლასის დამრიგებელსა და  ზოგიერთი  საგნის მასწავლებელს ,(მათემატიკა, ქართული , რუსული, ბიოლოგია, ინგლისური), რომ რეგულარულად, დაკვირვების დღიურით, აღერიცხათ მოსწავლეთა მიერ საშინაო დავალების შესრულების  სიხშირე და ხარისხი, აგრეთვე დაკვირვებოდნენ როგორი ტიპის დავალებებს ასრულებდნენ მოსწავლეები ხალისით. ხოლო ნაწილს ვთხოვე, დავსწრებოდი გაკვეთილზე (პირველ ან ბოლო ფაზაზე -საშინაო დავალების მიცემა-შემოწმების დროს), როგორც კოლეგა მასწავლებელი, რათა დამედგინა  რა იყო გასაუმჯობესებელი და რა შეიძლება ყოფილიყო აღნიშნული პრობლემის გამომწვევი მიზეზი/ მიზეზები.

მონაცემების შეგროვება:

ფოკუს - ჯგუფი ჩატარდა მე-9 კლასში შემსვლელ მასწავლებლებთან. ჩატარების მიზანი იყო მიგვეღო მასწავლებლებისაგან  ინფორმაცია, რა მიაჩნდათ პედაგოგებს პრობლემის მთავარ მიზეზებად და რა ნაბიჯებს დგამდნენ პრობლემის დასაძლევად? მასწავლებელთა  დამოკიდებულების (ზოგადი ფონის) შესწავლა, მათი  განწყობის შეფასება და ჩართულობა  მნიშვნელოვანად მიმაჩნია ჩემი  პრაქტიკული კვლევის წარმატებით განხორციელებისთვის, რადგან სწორედ მათი პრეტენზიების(მე-9 კლასელთა მიმართ) შედეგად დავინტერესდი აღნიშნული პრობლემით.

მოსწვლეთა გულწრფელი მოსაზრების დასადგენდ გამოვიყენეთ ანონიმური გამოკითხვა კითხვარებით(იხ.დანართი 1)  .  გამოკითხვაში მონაწილეობა მიიღო 29 მოსწავლემ. გამოკითხვა ჩატარდა კლასში. აღნიშნული გამოკითხვა დაგვეხმარა, გაგვეგო მოსწავლეთა დამოკიდებულება საშინაო დავალებისადმი და შეგვეფასებინა მათი განწყობა.

            კითხვარები მომზადდა აგრეთვე  მე-9  კლასის მოსწავლეთა მშობლებისათვისაც(იხ.დანართი 2)  . ამ შემთხვევაში გამოვიყენეთ საზღვრული შერჩევა. გამოკითხვაში მონაწილეობა მიიღო კლასის მოსწავლეების თითო მშობელმა ან მეურვემ.  მოსწავლეებს  კითხვარები სახლში გავატანეთ და ავუხსენით, რომ გამოკითხვა იყო ანონიმური და  არ იყო საჭირო მშობლის სახელი-გვარის მიწერა. მშობელმა შევსებული კითხვარი უკან დამიბრუნეს. მშობლებს ჰქონდათ  2-3 დღე კითხვარების შესავსებად და დასაბრუნებლად.დროის ეს მონაკვეთი მათ შესაძლებლობას აძლევდა სრულად და ყურადღებით შეევსოთ კითხვარი.მიმაჩნია, რომ მიღებული კითხვარები ზოგად წარმოდგენას ქმნის მშობლების დამოკიდებულების და მოსაზრებების გასაგებად საშინაო დავალების სირთულეებთან  დაკავშირებით. მიმაჩნია, რომ მათი გათვალისწინება მნიშვნელოვანია პრობლემის დასაძლევად.

            ინტერვიუ კლასის დამრიგებელთან განხორციელდა წინასწარ მომზადებული კითხვების საშუალებით, პირისპირ გასუბრების დროს დავსი რამდენიმე დამაზუსტებელი შეკითხვა, რამაც  საშუალება მომცა, გამეგო მისი პირადი მოსაზრება მოცემულ საკითხზე,  განმესაზღვრა რამდენად იყვნენ მშობლები ინფორმირებულნი შეფასების სისტემაში საშინაო დავალების მნიშვნელოვანი წილის შესახებ, ამასთანავე მივიღეთ ინფორმაცია მოსწავლეთა სოციალური გარემოს შესახებ.  

         

ფოკუსირებული დაკვირვება გაკვეთილზე- წინასწარ განსაზღვრული კრიტერიუმებისა და დაკვირვების დღიურის  მიხედვით დავაკვირდი მოსწავლეებს, მათ მიერ საშინაო დავალების შესრულებასა და ხარისხს, აგრეთვე მასწავლებლებს: აძლევდნენ თუ არა მასწავლებლები მოსწავლეებს საშინაო დავალებაზე ადექვატურ, კონსტრუქციულ უკუკავშირს, ურჩევდნენ თუ არა  მრავალფეროვან დავალებებს  და დავალების შერჩევის დროს არჩევანის თავისუფლებას. მონაცემებს ვინიშნავდი, რათა შემდეგ გამეანალიზებინა მიღებული შედეგები.

კვლების პირველადი მონაცემების შედეგები:

პირველადი მონაცემების ანალიზის  შედეგად აღმოჩნდა, რომ მე-9 კლასის მოსწავლეები, მათი მშობლები, კლასის დამრიგებელი და ამ კლასში შემსვლელი მასწავლებლები ერთხმად აღიარებენ პრობლემას. თუმცა, პრობლემის გამომწვევ მიზეზებს სხვადასხვას ასახელებენ, რაც კვლევას უფრო საინტერესოსა და სასარგებლოს ხდიდა.

          მას შემდეგ, რაც შევჯერდით, რომ პრობლემა ნამდვილად არსებობს და გვსურს მისი გადაჭრა, მე-9 კლასის მოსწავლეებს და ამ კლასის მასწავლებლებს ცალ-ცალკე  ჩავუტარეთ პრეზენტაცია პრაქტიკული კვლევის რაობასთან და ამ კვლევაში მათი ჩართულობის მნიშვნელობასთან დაკავშირებით, გავაცანით საკვლევი საკითხი და ჩვენი მიზნები. პრეზენტაციას ესწრებოდნენ მე-9 კლასის 27 მოსწავლე და 9 მასწავლებელი. აღნიშნული პრეზენტაციის შემდეგ ყველა მოსწავლემ და  მასწავლებელმა  გამოხატა დაინტერესება ჩართულიყვნენ კვლევით პროექტში, თუმცა უმრავლესობამ პრობლემა რთულად მოსაგვარებლად მიიჩნია.

პირველადი მონაცემების შედეგები ასეთი იყო:

მოსწავლეთა გამოკითხვის შედეგები

ინტერვენციების შეფასება

მე-9    კლასის მოსწავლეთა  გამოკითხვის შედეგების ანალიზისას გამოვლინდა,  რომ მოსწავლეთა უმრავლესობა უპირატესობას ანიჭებდა საშინაო დავალების   არჩევას საკუთარი სურვილით, მათ უმრავლესობას მოსწონდა ინტერნეტში მოსაძიებელი საინტერესო ფაქტები და დავალებები, რომელშიც გამოხატავდნენ საკუთარ დამოკიდებულებას. საინტერესო ფაქტი იყო ის ,რომ მოსწავლეთა 98 %-მა დადებითად უპასუხა კითხვაზე: თქვენი აზრით, აუცილებელია, თუ არა საშინაო დავალება? საინტერესო აღმოჩენა იყო ისიც, რომ მოსწავლეთა დიდ უმრავლესობას სწორად ჰქონდა გააზრებული საშინაო დავალების დატვირთვა-მნიშვნელობა, მიუხედავად ამისა მათი უმრავლესობა აღიარებდა, რომ იშვიათად ასრულებდა საშინაო დავალებას.

ფოკუს ჯგუფის შედეგების ანალიზისას გაირკვა, რომ მასწავლებლები რეგულარულად ამოწმებენ საშინაო დავალებებს, მაგრამ მათი უკუკავშირი ძალიან ზოგადია (მაგ: სწორია, კარგია,  ყოჩაღ, უკეთესად შეგეძლო, არ არია სწორი, არ ვარგა...), ამასთანავე იშვიათად აძლევენ მოსწავლეებს საშინაო დავალების არჩევის უფლებას, ხშირად  მიცემული დავალებები არ არის დიფერენცირებული.

მშობლების გამოკითხვის შედეგებმა ნათლად დამანახა, მათი დამოკიდებულება აღნიშნული პრობლებისადი, მივიღე ინფორმაცია იმის შესახებ, რომ მათი უმრავლესობა  ნაკლებადაა ჩართული სწავლის პროცესში, არ/ვერ აკონტროლებს თავისი შვილის საშინაო დავალების შესრულების სიხშირესა და ხარისხს, მაგრამ თითქმის ყველა მათგანი თვლის, რომ კლასში ნასწავლის განმტკიცებისთვის აუცილებელია ყოველდღიური საშინაო დავალება.

კლასის დამრიგებელთან ინტერვიუს შედეგად მივიღე შემდეგი სახის ინფორმაცია:

დამრიგებელი კარგად იცნობს თავის კლასს და მათ სოციალურ გარემოს, ჰყავს 6  სოციალურად დაუცველი მოსწავლე, რომელთაც სახლში არ აქვს საშინაო დავალების შესრულებისათვის ყველა პირობა (სასწავლო ნივთები, კომპიუტერი და ინტერნეტი, სამუშაო ოთახი/კუთხე, დრო...). ამასთანავე კლასის დამრიგებელი ეროვნული სასწავლო გეგმის თანახმად, რეგულარულად აწვდის ინფორმაციას მათი შვილების აკადემიური მოსწრების შესახებ, მათ შორის აცნობს პედაგოგთა პრეტენზიებს საშინაო დავალების არშესრულებასთან დაკავშირებით. აღმოჩნდა, რომ დამრიგებელს კონკრეტულად არ უსაუბრია მშობლებთან შეფასებაში საშინაო დავალების წილის მნიშვნელოვანი შესახებ, თუმცა ზოგადად, ბევრჯერ აღუნიშნავს საშინაო დავალების შესრულების მნიშვნელობა და აუცილებლობა.

გაკვეთილზე  ფოკუსირებული დაკვირვების შედეგად აღმოჩნდა, რომ  ხშირად მიცემული დავალება არის სპონტანურად მოფიქრებული და არა წინასწარ დაგეგმილი და შედეგზე ორიენტირებული (დავალება დავალებისთვის); არ არის დიფერენცირებული მოსწავლეთა შესაძლებლობების, ინტერესებისა და სოციალური პირობების გათვალისწინებით; არის ერთფეროვანი და უინტერესო. რაც შეეხება შეფასებას, არის ძალიან ზოგადი და სუბიექტური, უმრავლეს შემთხვევაში შეფასება ხდება წინასწარ გაწერილი კრიტერიუმების გარეშე, უკუკავშირის დროს მასწავლებლები ძირითადად შემოიფარგლებიან ზოგადი ფრაზებით,  იშვიათად აღნიშნავენ  შესრულებული დავალების ძლიერ და სუსტ მხარეებს და არ იძლევიან რეკომენდაციებს რა გაითვალისწინოს მოსწავლემ შემდეგში, როგორ დაძლიოს კონკრეტული პრობლემა.

კვლევის მიგნებები

მონაცემთა ანალიზის შედეგად  გამოიკვეთა რამდენიმე მნიშვნელოვანი მიგნება (პრობლემის გამომწვევი შესაძლო  ფაქტორები)  :

საშინაო დავალების შერჩევისა და შეფასების დროს:

v  მოსწავლეთა შესაძლებლობების  გაუთვალისწინებლობა

·         მოსწავლისათვის მიცემული დავალება რთულია/აღემატება მის შესაძლებლობებს;

·         მოსწავლისათვის მიცემული დავალება ძალიან ბევრია/ მოითხოვს ბევრ დროსა და ენერგიას

v  მოსწავლეთა ინტერესების გაუთვალისწინებლობა

·         მოსწავლისათვის მიცემული დავალება მათთვის ერფეროვანი და  უინტერესოა/მოსწავლეს არ აქვს არჩევანის თავისუფლება;

·         არ არის გათვალისწინებული სასურველი წარდგენის ფორმა და ტიპი;

·         ზედაპირულია და არ უწყობს ხელს ცოდნის განმტკიცებას/ტყუილი დროის კარგვაა

v  არასრულფასოვანი კონსტრუქციული უკუკავშირი

·         მიცემული დავალების შეუმოწმებლობა;

·         დავალების შეფასების დროს არ ხდება კონსტრუქციული უკუკავშირის მიცემა/ ძლიერ და სუსტი მხარეების გამოკვეთა და რეკომენდაციები ხარვეზების დასაძლევად;

·         დავალების შეფასება არ ხდება წინასწარ შემუშავებული და მოსწავლისათვის ცნობილი კრიტერიუმების იხედვით;

·         არ ხდება მოსწავლის შრომის წახალისება/ხშირად აქცენტი კეთდება მხოლოდ ნაკლოვანებებზე

v  მოსწავლეთა სოციალური მდგომარეობა

·         მოსწავლეთა ნაწილს არ აქვს საშინაო დავალების შესრულებისათვის ყველა პირობა (სასწავლო ნივთები, კომპიუტერი და ინტერნეტი, სამუშაო ოთახი/კუთხე, დრო...

ინტერვენციის განხორციელება

ჩატარებული პირველი კვლევისა და მიღებული შედეგების ანალიზის  დასრულებისთანავე, დაისახა  სამოქმედო გეგმა, რომელიც ეტაპებად განხორციელდა:

·         შეხვედრა მე-9 კლასში შემსვლელ  პედაგოგებთან და კვლევის  პირველადი მონაცემის  ანალიზის შედეგად გამოკვეთილი  მიგნებების , პრობლემის გამომწვევი შესაძლო  ფაქტორების გაცნობა .

·         საშინაო დავალების შერჩევისა  და შეფასების ერთიანი მიდგომების დანერგვა სასწავლო პროცესში

·         ეტაპობრივი შეხვედრები და მოზარდებთან დისკუსიები მათი პროგრესისა და დამოკიდებულების გააზრებისათვის.

·         განმეორებითი კვლევა

·         რეკომენდაციები და დასკვნები

ინტერვენციის დაწყებისთანავე, სამუშაო შეხვედრები გაიმართა პედაგოგებთან, რათა მათთვის გაგვეცნო პირველადი კვლევის შედეგები და მიგვეცა ინსტრუქციები, რაც უნდა განეხორციელებინათ გამოკვეთილი პრობლემების დასაძლევად.  ინტერვენცია ითვალისწინებდა საშინაო დავალების შერჩევისა  და შეფასების ერთიანი, ჯანსაღი,  პროგრესზე ორიენტირებული მიდგომების (დიფერენცირებული დავალებები მოსწავლეთა შესაძლებლობების,   ინტერესების,   სოციალური მდგომარეობის  გათვალისწინებით, დავალებათა მრავალფეროვნება და არჩევანის თავისუფლება,   კონსტრუქციული უკუკავშირი,      შეფასება წინასწარ შემუშავებული და მოსწავლისათვის ცნობილი კრიტერიუმების მიხედვით, წახალისება...)     დანერგვა სასწავლო პროცესში.

 თავდაპირველად დავიწყეთ საშინაო დავალების სწორად შერჩევა . ყოველი მიცემული დავალება იყო სასწავლო მიზნის შესაბამისი, მოსწავლეთა ინტერესებსა და შესაძლებლობებზე მორგებული.   მოსწავლეებს ვთავაზობდით რამდენიმე (მინიმუმ 3),  დავალებას და ვაძლევდით არჩევანის თავისუფლებას, შეესრულებინა ის, რომელიც თვითონ სურდა, რამაც მნიშვნელოვნად გაზარდა მოსწავლეთა მოტივაცია და შესრულებული დავალებების რიცხვი, მიუხედავად ამისა მოსწავლეთა ნაწილი უარს აცხადებდა შესრულებული დავალების წარდგენაზე,

შემდეგ მოსწავლეებს შევთავაზეთ დავალება წარმოედგინა მისთვის სასურველი ფორმით (ზეპირად, წერილობით, საპრეზენტაციო ფაილები...), რამაც მნიშვნელოვნად გაზარდა მოსწავლეთა ჩართულობა სასწავლო პროცესში;

შემდეგი ეტაპი იყო მოსწავლეთა ჩართვა შეფასების პროცესში. მოსწავლეებთან ერთად შევიმუშავე საშინაო დავალების შესრულებასთან დაკავშირებული წესები:

·         ყოველთვის ვასრულებთ საშინაო დავალებას;

·         საშინაო დავალებას ვასრულებთ ცოდნის განსამტკიცებლად, და არა მოვალეობის მოხდის მიზნით;

·         არასდროს ვამბობთ უარს საშინაო დავალების წარდგენაზე;

·         საშინაო დავალებას წარმოვადგენთ საინტერესოდ, ჩვენთვის სასურველი ფორმით;

·         აქტიურად ვერთვებით საშინაო დავალების შეფასებაში,

·         ურთიერთ და თვითშეფასების დროს ვიცავთ ობიექტურობას.

 მოსწავლეებს წინასწარ ვაცნობდი საშინაო დავალების შეფასების კრიტერიუმებს და ვაფასებდი ამ კრიტერიუმებით

               მოსწავლეებს აქტიურად ვრთავდი საშინაო დავალების შეფასებაში;

               შერჩევითობის პრინციპით ყოველ გაკვეთილზე განვიხილავდით  3-4  საშინაო დავალებას და ვაძლევდი კონსტრუქციულ უკუკავშირს, ამასთანავე თითოეულ მოსწავლეზე დაკვირვებისათვის გაკვეთილის პირველ ფაზაზე (გამოწვევა) დავნერგეთ შესასვლელი ბილეთები, რომელშიც ჩავდეთ საშინაო დავალების ელემენტები.

პერიოდულად მოსწავლეებთან ვმართავდი დისკუსიებს  მათთვის საშინაო დავალების მნიშვნელობის, მისი  დადებითი მხარეების უკეთ გააზრებისა და მოსწავლეთა დამოკიდებულებების ცვლილების დინამიკაზე დაკვირვებისათვის, რაშიც დიდი ენთუზიაზმით ერთვებოდნენ ბავშვები, თავისუფლად გამოხატავდნენ თავიანთ განწყობასა და სურვილებს.

განმეორებითი  კვლევა

ინტერვენციების განხორციელების შემდეგ ჩავატარეთ განმეორებითი კვლევა, მოსწავლეებსა და მასწავლებლებში. კვლევის მეთოდად ავირჩიეთ ანკეტური გამოკითხვა და ფოკუსჯგუგი,

განმეორებითი კვლევის მიზანი იყო  ნათლად დაგვენახა პრობლემის იდენტიფიკაციისა და ინტერვენციების განხორციელების შედეგად  მიღწეული შედეგები (ცვლილებები) .

კვლევის შედეგებმა აჩვენა, რომ  როგორც მოსწავლეთა, ასევე მასწავლებელთა  ჯგუფებში მნიშვნელოვნად ამაღლდა  რაოდენობრივი მაჩვენებლები წინა მაჩვენებლებთან შედარებით.

განხორციელებულმა პრაქტიკულმა კვლევამ გვაჩვენა, რომ :

მნიშვნელოვანია გავაცნობიეროთ და მოსწავლეებსა და მშობლებს დავანახოთ  საშინაო დავალების  დადებითი მხარე აქვს:

Ø   მოსწავლეებს უვითარებს პასუხისმგებლობის გრძნობას და არაპირდაპირ ასწავლის დროის მენეჯმენტს, რაც ასე მნიშვნელოვანია თანამედროვე სამყაროში;

Ø  მოსწავლეები განიმტკიცებენ გაკვეთილზე შეძენილ ცოდნას, ეჩვევიან დამოუკიდებელ მუშაობას,

Ø  საშინაო დავალება მშობლებს აძლევს შესაძლებლობას, თვალ-ყური ადევნონ შვილის სასკოლო საქმიანობას

სწორედ ამიტომ მის სწორად დაგეგმვასა და შეფასებას დიდი მნიშვნელობა აქვს სწავლა-სწავლების პროცესის გაჯანსაღებაში.

საშინაო დავალებასთან დაკავშირებული პრობლემები ზოგადსაგანმანათლებლო სისტემის სერიოზული, ღრმად ფესვგამდგარი პრობლემაა, თუმცა  დაძლევადია (ეტაპობრივად) პრობლემის მიზეზების  იდენტიფიცირებისა და დაძლევის ალტერნატიული გზების სწორად შერჩევით.

დასკვნის სახით კვლევის შედეგები შეიძლება ასე ჩამოვაყალიბოთ:

Ø  მოსწავლეები, მასწავლებლები და მშობლები კარგად აცნობიერებენ საშინაო დავალების არს და მნიშვნელობას სწავლა- სწავლების სრულყოფისათვის; მათ ინტერვენციების (შეხვედრები,დისკუსიები) შედეგად გააცნობიერეს საშინაო დავალების დადებითი მხარეები:

Ø  საშინაო დავალების შესრულებასთან დაკავშირებული სირთულეების მთავარი მიზეზი, როგორც კვლევის დასაწყისშივე გამოიკვეთა, შედეგების ანალიზმაც აჩვენა, რომ  არის არასწორად შერჩეული საშინაო დავალებები და შეფასებაში არსებული ხარვეზები;

Ø  საშინაო დავალების ეფექტურობა სწავლა-სწავლების პროცესში დიდმნიშვნელოვნადაა დაკავშირებული მასწავლებლის კომპეტენციასა და მის ხელოვნებაზე;

Ø  სწორად შერჩეული საშინაო დავალება (მისი ოპტიმალური რაოდენობა, მრავალფეროვნება, მოსწავლეთა ინტერესებისა და შესაძლებლობების გათვალისწინება) იწვევს მოსწავლეთა მოტივაციის გაზრდას და მათ აქტიურ ჩართულობას სასწავლო პროცესში,  უზრუნველყოფს  მოსწავლეთა დამოკიდებულების შეცვლას;

Ø  სპონტანურად მიცემული (მიზანთან შეუსაბამო/დავალება დავალებისთვის) დავალება აგდებს მოსწავლეთა მოტივაციას და განაპირობებს ნეგატიურ დამოკიდებულებას საშინაო დავალებისადმი.

Ø  კვლევამ აჩვენა, რომ შესრულებული დავალების ხარისხი გაცილებით მაღალია, როცა  მოსწავლეებს აქტიურად ვრთავთ დავალების შერჩევის, ორგანიზებისა და შეფასების პროცესში.   

Ø  მეორადი კვლევის შედეგების ანალიზმა დაგვანახა, რომ სწორი და დროული უკუკავშირი  მნიშვნელოვნად განაპირობებს საშინაო დავალების მიმართ მოსწავლეთა პასუხისმგებლობისა და პოზიტიური დამოკიდებულების გაზრდას.

Ø  კვლევამ დამარწმუნა, რომ რაც არ უნდა რთულად მოსაგვარებლად გვეჩვენებოდეს პრობლემა , ღირს მასთან შეჭიდება, რადგან კვლევის სწორად დაგეგმა-  წარმართვამ განაპირობა მე-9 კლასში არსებული პრობლემის (საშინაო დავალების შესრულებასთან არსებული სირთულეები) დასაძლევად მნიშვნელოვანი ნაბიჯების გადადგმა და სკეპტიკური დამოკიდებულების (მასწავლებელთა /მოსწავლეთა) შეცვლა აღნიშნული პრობლემის დაძლევის მიმართ.

რეკომენდაციები:

კვლევის შედეგების გათვალისწინებით საშინაო დავალების შესრულებასთან დაკავშირებული პრობლემების აღმოსაფხვრელად შემუშავებული რეკომენდაციები:

v  საშინაო დავალების შესრულება მოსწავლეს ჩვევაში უნდა გადაეზარდოს. თუმცა დიდ შრომასა და ძალისხმევას მოითხოვს. ამიტომ აუცილებელია მისი გარეგანი და შინაგანი მოტივაციის შექმნა, როგორებიცაა: ცნობისმოყვარეობა, თვითრწმენა, დამოკიდებულება, თვითრეალიზაციის მოთხოვნილება.

v  აუცილებელია  ყოველ გაკვეთილზე განისაზღვროს  სასწავლო მიზანი და შეირჩეს მისი შესაბამისი, შედეგზე ორიენტირებული საშინაო დავალება;

v   საშინაო დავალების შერჩევისას გავითვალისწინოთ მოსწავლეთა შესაძლებლობები, ინტერესები და საჭიროებები;

v  შევარჩიოთ მრავალფეროვანი და საინტერესოდ ფორმულირებული დავალებები;

v  მივცეთ მოსწავლეებს  საშინაო დავალების შერჩევისა და მისი წარდგენის ფორმის არჩევანის თავისუფლება;

v  გონივრულად შევარჩიოთ დავალების რაოდენობა , რათა მოსწავლეს დარჩეს საკმარისი დრო თანატოლებთან გართობისა და მშობლებთან ურთიერთობისთვის.

v  არ არის აუცილებელი ყოველდღე საშინაო დავალების მიცემა. სახლში დავალება მხოლოდ მაშინ მივცეთ, როდესაც დარწმუნებული ვართ, შემდეგ გაკვეთილზე ამ დავალების შემოწმებას მოვახერხებთ.   

v  ყოველთვის და  დროულად შევამოწმოთ საშინაო დავალება;

v  დავალების შეფასებისა მივცეთ მოსწავლეებს  კონსტრუქციული უკუკავშირი/ ძლიერ და სუსტი მხარეების გამოკვეთა და რეკომენდაციები ხარვეზების დასაძლევად;

v  დავალება შევაფასოთ  წინასწარ შემუშავებული და მოსწავლისათვის ცნობილი კრიტერიუმების მიხედვით;

v  ყოველთვის დავაფასოთ  მოსწავლის შრომა, წახალისოთ , შევუქოთ ძლიერი მხარე და აქცენტი არ გავაკეთოთ მხოლოდ ნაკლოვანებაზე.

თვითკრიტიკა:   საშინაო დავალებასთან დაკავშირებული პრობლემები ზოგადსაგანმანათლებლო სისტემის სერიოზული, ღრმად ფესვგამდგარი პრობლემაა, ამიტომ სერიოზულ მიდგომას და ყურადღებას საჭიროებს,  არამარტო ერთი სკოლის (მით უმეტეს ერთი კლსის), არამედ მთელი სისტემის ერთიანი მიდგომების ჩამოსაყალიბებლად.

ჩემი კვლევის ნაკლად მიმაჩნია ის, კვლევა ჩატარდა მხოლოდ ერთ კლასში, არადა პრობლემის აქტუალობიდან გამომდინარე ვფიქრობ მინიმუმ საბაზო  საფეხურზე მაინც უნდა განხორციელებულიყო, რათა მოგვცემოდა პრობლემაზე  უფრო მასშტაბურად დაკვირვებისა და ღრმა ანალიზის საშუალება. ამასთანავე   სასწავლო წლის ბოლოს არსებული გადატვირთული გრაფიკის გამო ვერ შევძელი კვლევის  შედეგების გაზიარება მთელი პედკოლექტივისთვის .

გამოყენებული ლიტერატურის ჩამონათვალი:

1.ეროვნული სასწავლო გეგმა

2. კვლე­ვე­ბი სა­ში­ნაო და­ვა­ლე­ბის ეფექ­ტუ­რო­ბის შე­სა­ხებ შე­რე­ულ შე­დე­გებს გვაწ­ვ­დის (Cooper, Robinson & Patall, 2006; Trautwein, 2007).

3.კვლევები საშინაო დავალების ეფექტურობის შესახებ დაკავშირებით (კუპერი, 2001).

1.    (Collaborative Learning Techniques Workshop, presented by Bill Cerbin, April 23, 2010). 

2.    http://mastsavlebeli.ge/?

3.    http://mastsavlebeli.ge/?p=1795

4.    https://iliauni.edu.ge

5.    http://tpdc.gov.ge

დანართები

დანართი-1                                                                                               

კითხვარი მოსწავლეებისათვის

1.რა სიხშირით ასრულებ საშინაო დავალებას?

ა.ყოველ გაკვეთილზე

ბ.ხშირად

გ.იშვიათად

დ.არასდროს

2.რატომ ასრულებ საშინაო დავალებას? (უპასუხე ამ შეკითხვას იმ შემთხვევაში, თუ ყოველ გაკვეთილზე ან ხშირად ასრულებ საშინაო დავალებას)

ა.ცოდნის განსამტკიცებლად

ბ.საინტერესო და სახალისოა ჩემთვის

გ.ნიშნის გამო

დ.სხა (დაასახელეთ მიზეზი)

3. რატომ არ ასრულებ საშინაო დავალებას? (უპასუხე ამ შეკითხვას იმ შემთხვევაში, თუ  იშვიათად  ან არასდროს ასრულებ საშინაო დავალებას)

ა.არ არის ჩემთვის საინტერესო და სახალისო

ბ.ბევრია და ვერ ვასწრებ ყველა საგანში მომზადებას

გ.რთულია  და ჩემთვის გაუგებარი

დ.მეზარება/ვთვლი, რომ ტყუილი დროის კარგვაა

4.რა ფორმით ისურვებდი საშინაო დავალების წარდგენას?

ა.ზეპირი(პრეზენტაცია ან სხვა აქტივობა);

ბ. წერილობით (ესე, შტრიხები, ცხრილები, ვენის დიაგრამა ან სხვა აქტივობა);

ბ. ისტ-ის გამოყენებით (ინტერნეტში მოძიებული დამატეებითი საინტერესო მასალა  ან სახელმძღვანელოს ინფორმაცია სლაიდებად აწყობილი).

5.თქვენი აზრით უნდა არსებობდეს თუ არა საშინაო დავალება სკოლაში? რატომ?

ა.კი

ბ.არა

იმიტომ, რომ -------------------------------------------------------------------------------

დანართი-2                                                 კითხვარი ფოკუსჯგუფისთვის (მე-9 კლასის მასწავლებლებისთვის)

1.მე-9 კლასის მოსწავლეთა დაახლოებით რამდენი პროცენტი ასრულებს საშინაო დავალებას რეგულარულად?

2.თქვენი ზრით, რა არის დაავალების არ შესრულების მიზეზი? (დაასახელეთ 2-3 მიზეზი)

3.რა ტიპის დავალებებს აძლევთ მოსწავლეებს ყველაზე ხშირად ?

4.როგორი ტიპის დავალებებს ასრულებენ ხალისით მოსწავლეები?

5.ამოწმებთ  და განიხილავთ ყოველ მიცემულ დავალებას?

ა.ყოველ მიცემულ დავალებას ვამოწმებ  და განვიხილავთ

ბ.ძირითადად ვამოწმებ, მაგრამ იშვიათად განვიხილავ

გ.იშვიათად ვამოწმებ და განვიხილავ

6.აძლევთ მოსწავლეებს კონსტრუქციულ უკუკავშირს (ძლიერი მხარე, სუსტი მხარე, რეკომენდაცია პრობლემის დასაძლევად.

ა.ყოველთვის

ბ.ხშირად

გ.იშვიათად

დ.არასდროს

6.თქვენი აზრით, რა შეიძლება გაკეთდეს პრობლემის გადასაჭრელად/ამ კუთხით მოსწავლეთა მოტივაციის ასამაღლებლად?

დანართი-3                                                                კითხვარი  მშობლებისთვის

1.აკონტროლებთ თუ არა თქვენი შვილის საშინაო დავალების შესრულების სიხშირესა და ხარისხს?

2.თქვენი აზრით, რა არის თქვენი შვილის დაბალი მოტივაციის (საშინაო დავალების არ შესრულების) მიზეზი/მიზეზები?

 3.თქვენი აზრით, რა შეიძლება გაკეთდეს ამ კუთხით მოსწავლეთა მოტივაციის ასამაღლებლად?

4.რას ფიქრობთ, აუცილებელია თქვენს შვილს ყოველდღე ჰქონდეს საშინაო დავალება შესასრულებელი ყველა საგანში? რატომ?

დანართი-4                                                   ინტერვიუ მე-9 კლასის დამრიგებელთან

1.იცნობთ თუ არა თქვენი სადამრიგებლო კლასის  მოსწავლეების სოციალურ /ოჯახურ პირობებს?

2. თქვენი სადამრიგებლო კლასის  მოსწავლეების  რამდენ პროცენტს   

3.მოგმართავენ თუ არა პედაგოგები, რომ თქვენი სადამრიგებლო კლასის მოსწავლეები სისტემატურად არ ასრულებენ საშინაო დავალებას?

4.აღნიშნულ საკითხზე თუ გისაუბრიათ მოსწავლეებთან და რას ასახელებენ ისინი პრობლემის მიზეზებად?

4.აღნიშნულ პრობლემასთან დაკავშირებით თუ მიგიმართავთ მშობლებისთვის და რა ინფორმაცია გაქვთ მათგან?

5.გთხოვთ, შემოგვთავაზოთ პრობლემის გადაჭრის თქვენეული ხედვა

კვლევის რეფლექსია

2016-2017 სასწავლო წელს განვახორციელე პრაქტიკული კვლევა

,,საშინაო დავალების შესრულებასთან დაკავშირებული სირთულეები IX კლასში  და

“ პრობლემის  გადაჭრის ალტერნატიული გზები“

                                                                  ცერცვაძე ნინო.

კვლევის შედგად ჩამოყალიბდა რეკომენდაციები შემდეგი სახით:

v  საშინაო დავალების შესრულება მოსწავლეს ჩვევაში უნდა გადაეზარდოს. თუმცა დიდ შრომასა და ძალისხმევას მოითხოვს. ამიტომ აუცილებელია მისი გარეგანი და შინაგანი მოტივაციის შექმნა, როგორებიცაა: ცნობისმოყვარეობა, თვითრწმენა, დამოკიდებულება, თვითრეალიზაციის მოთხოვნილება.

v  აუცილებელია  ყოველ გაკვეთილზე განისაზღვროს  სასწავლო მიზანი და შეირჩეს მისი შესაბამისი, შედეგზე ორიენტირებული საშინაო დავალება;

v   საშინაო დავალების შერჩევისას გავითვალისწინოთ მოსწავლეთა შესაძლებლობები, ინტერესები და საჭიროებები;

v  შევარჩიოთ მრავალფეროვანი და საინტერესოდ ფორმულირებული დავალებები;

v  მივცეთ მოსწავლეებს  საშინაო დავალების შერჩევისა და მისი წარდგენის ფორმის არჩევანის თავისუფლება;

v  გონივრულად შევარჩიოთ დავალების რაოდენობა , რათა მოსწავლეს დარჩეს საკმარისი დრო თანატოლებთან გართობისა და მშობლებთან ურთიერთობისთვის.

v  არ არის აუცილებელი ყოველდღე საშინაო დავალების მიცემა. სახლში დავალება მხოლოდ მაშინ მივცეთ, როდესაც დარწმუნებული ვართ, შემდეგ გაკვეთილზე ამ დავალების შემოწმებას მოვახერხებთ.   

v  ყოველთვის და  დროულად შევამოწმოთ საშინაო დავალება;

v  დავალების შეფასებისა მივცეთ მოსწავლეებს  კონსტრუქციული უკუკავშირი/ ძლიერ და სუსტი მხარეების გამოკვეთა და რეკომენდაციები ხარვეზების დასაძლევად;

v  დავალება შევაფასოთ  წინასწარ შემუშავებული და მოსწავლისათვის ცნობილი კრიტერიუმების მიხედვით;

v  ყოველთვის დავაფასოთ  მოსწავლის შრომა, წახალისოთ , შევუქოთ ძლიერი მხარე და აქცენტი არ გავაკეთოთ მხოლოდ ნაკლოვანებაზე.

ამ რეკომენდაციებისა და კვლევის შედეგების გაზიარება მოვახდინე  სამუშაო შეხვედრაზე კოლეგებთან. გადავეცი წერილობითი ფორმით,რომელსაც დავამატე სიტყვიერი კომენტარები.პედაგოგებიდან მიღებული უკუკავშირიდან ჩანდა ,რომ საკითხი მართლაც იყო აქტუალური და საჭიროებდა გამოსწორებას.

რეკომენდაციების გათვალისწინების შემდეგ პედაგოგებმა აღნიშნეს,რომ მითითებული რეკომენდაციები დაეხმარათ და მომავალშიც დაეხმარებათ რომ  საშინაო დავალების შერჩევისას გავითვალისწინონ  მოსწავლეთა შესაძლებლობები, ინტერესები და საჭიროებები რათა სასწავლო პროცესი გახდეს უფრო საინტერესო, საშინაო დავალების შესრულება კი სახალისო. დროული უკუკავშირები დაეხმარათ მოსწავლეებს  ნაკლოვანებების დროულ გამოსწორებაში და შესაბამისად ამაღლდა მათი აკადემიური მოსწრების დონე, რადგან საშინაო დავალებები შეფასების ერთერთი მნიშვნელოვანი კომპონენტია.